Doping là gì? Nếu bạn xem thể thao, bạn sẽ nghe thấy từ doping rất nhiều. Tác dụng của loại thuốc này là gì mà lại bị cấm tuyệt đối trong thể thao và người chơi sẽ phải đối mặt với hình phạt nặng nhất nếu cố tình sử dụng? Loại thuốc này ảnh hưởng đến người chơi như thế nào? Hãy cùng Cà Khịa Link tìm hiểu về doping cũng như cách cách kiểm tra doping trong bài viết này nhé!
Doping là gì?
Doping được hiểu là chất kích thích có tác dụng làm tăng tuần hoàn trong cơ thể khiến máu lưu thông nhanh hơn. Thuốc nhằm giúp người dùng tăng cường thể lực và làm việc không mệt mỏi. Nó không công bằng với các môn thể thao cạnh tranh.
Dùng doping để nâng cao thành tích thể thao là hành động phi đạo đức và thiếu văn minh. Vì vậy, kiểm tra doping là biện pháp đảm bảo tính công bằng và xây dựng một cộng đồng thể thao lành mạnh.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại doping khác nhau, thậm chí chúng được sản xuất theo phương thức phức tạp và hiện đại. Điều này cản trở việc kiểm tra doping của các vận động viên trước và sau cuộc thi. Các loại thuốc kích thích phổ biến sau đây có trên thị trường:
- Doping máu: So với các loại thuốc kích thích thông thường, Doping máu có tác dụng rất lớn do làm tăng lượng oxy trong hồng cầu. Các vận động viên sử dụng loại thuốc này đã tăng khả năng vận động đáng kể, nhưng có những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe cho mọi người. Các loại doping máu được sử dụng có tên khoa học là Erythropoietin, Darbapoetin,…
- Doping cơ: Doping cơ được sử dụng phổ biến nhất là trimetazidine, EPO – một loại thuốc làm tăng sức mạnh bằng cách cho cơ thể sản xuất một loại hormone. Khi sử dụng thuốc này, cơ thể có những thay đổi mạnh mẽ về chức năng. Loại thuốc này giúp tăng sức mạnh cơ bắp trong các môn thể thao như cử tạ, điền kinh, đạp xe, đá bóng, v.v.
- Doping thần kinh: Đây là một loại thuốc có tác dụng kiểm soát cơ bắp và phản hồi lại hệ thống thần kinh trong cơ thể., giúp tăng sức bền, sự dẻo dai, hoạt động cường độ cao liên tục mà không mệt mỏi. Một số loại thường được sử dụng là chất kích thích như bromanta, caffein… hoặc thuốc giảm đau như morphine… hoặc thuốc lợi tiểu.
Tại sao các vận động viên lạm dụng doping?
Các vận động viên được kỳ vọng rất nhiều, họ cần thể hiện hết sức mình trên mặt đất. Để đáp ứng sự kỳ vọng của các đội, huấn luyện viên và người hâm mộ, một số vận động viên đã tìm đến thuốc để tăng cường sức mạnh. Đây là lý do tại sao việc kiểm soát doping được thực hiện, để ngăn các vận động viên sử dụng các loại thuốc có thể gây hại cho sức khỏe của họ.
Chấn thương liên quan đến thể thao đôi khi có thể hủy hoại sự nghiệp của một vận động viên. Họ có xu hướng che giấu các vấn đề sức khỏe thể chất của mình và thường trì hoãn việc điều trị chấn thương càng lâu càng tốt để giữ vị trí của mình trong đội. Họ có thể sử dụng các loại thuốc bị cơ quan quản lý thể thao cấm để tăng tốc độ phục hồi và cho phép họ thi đấu tốt nhất trở lại.
Khi các vận động viên mất phong độ, họ bị chỉ trích vì thất bại, dẫn đến căng thẳng và lo lắng. Nhiều vận động viên sử dụng steroid để nâng cao thành tích của họ. Tuy nhiên, họ có thể đã không chọn loại thuốc này nếu họ biết hậu quả của quyết định này.
Cách kiểm tra doping ngày nay
Hiện tại, việc kiểm tra doping là bắt buộc tại các cuộc thi lớn. Trước khi tổ chức thi đấu, ban tổ chức sẽ lựa chọn hình thức kiểm soát doping và các bài kiểm tra mà vận động viên phải trải qua.
Kiểm tra doping thường có hai phương pháp: mẫu máu và xét nghiệm nước tiểu. Tuy nhiên, xét nghiệm nước tiểu là hình thức chính, còn mẫu máu chỉ là hình thức phụ trợ.
Các bước thực hiện xét nghiệm doping nước tiểu như sau
- Các thanh tra của ban tổ chức sẽ có thông báo cho các vận động viên được kiểm tra. Sau đó, người được kiểm tra phải ký xác nhận đủ tiêu chuẩn trong vòng 1 giờ đồng hồ mới được đến trung tâm kiểm tra doping.
- Các vận động viên ngồi trong phòng kín được cung cấp nước uống và không được đi tiểu. Trong thời gian này, người kiểm tra là người theo dõi, giám sát vận động viên.
- Trong thời gian chờ đợi của mình, vđv nên báo cáo trong vòng 3 ngày qua bạn có sử dụng bất kỳ loại thuốc nào hay không. Nhân viên kiểm tra và vận động viên ký xác nhận.
- Vận động viên chọn cho mình lọ nước tiểu sạch, để lại ít nhất 75ml nước tiểu của chính mình. Quá trình này phải diễn ra với sự có mặt của các giám khảo cùng giới để đảm bảo tính công bằng.
- Các vận động viên chọn một cặp lọ niêm phong chưa sử dụng (lọ A và lọ B) và đánh số thứ tự. Đổ 50ml nước tiểu vào lọ A, sau đó đổ 25ml nước tiểu vào lọ B.
- Sau đó, giám định viên sẽ kiểm tra lượng nước tiểu còn lại trong lọ: nếu tỷ trọng nước tiểu nhỏ hơn 1,010 hoặc độ pH không nằm trong khoảng 5-7, vận động viên phải lấy một mẫu nước tiểu khác.
Doping bây giờ phức tạp hơn và kiểm tra khó khăn hơn. Vì vậy, nhà tổ chức đã nghĩ ra phương pháp kiểm tra doping để đảm bảo tính công bằng. Do đó, ngoài mẫu nước tiểu, nhân viên lấy mẫu cũng sẽ lấy mẫu máu để bổ sung. Mẫu sẽ được lưu trữ để kiểm tra doping trong tương lai của vận động viên.
Tại sao các vận động viên cần kiểm tra doping trước khi thi đấu?
Trong thể thao, fair-play luôn là một trong những yếu tố quan trọng, vì vậy cần có sự công bằng giữa các vận động viên, giữa các đội tham gia và thậm chí là cả quốc gia. Vì vậy, việc thi đấu vẫn phụ thuộc vào năng lực và sự khổ luyện của bản thân chứ không phụ thuộc vào việc sử dụng doping.
Vì vậy, trước mỗi trận đấu, các vận động viên đều phải trải qua cuộc kiểm tra doping. Ngoài ra, nếu vận động viên phát hiện có bất thường trong khi thi đấu, họ cũng có thể kiểm tra bất cứ lúc nào.
Quy trình kiểm soát doping là giải pháp đảm bảo tính công bằng của các giải đấu và bảo vệ sức khỏe của các vận động viên.
Tại sao các vận động viên nên bị cấm sử dụng doping?
Như bạn cũng đã biết ở trên, chất kích thích là một loại chất kích thích tăng cường hiệu suất mang lại cho vận động viên siêu sức mạnh ngay cả khi mệt mỏi. .
Thuốc sẽ giúp vận động viên làm việc nhanh hơn, tập trung hơn, hưng phấn hơn mà không cảm thấy mệt mỏi. Một số vận động viên sử dụng trái phép chất cấm này để trục lợi cá nhân nhằm đạt thành tích, huy chương.
Tuy nhiên, một khi bị phát hiện, những cầu thủ này sẽ phải đối mặt với những án phạt cực nặng, bị người hâm mộ quay lưng, thậm chí có thể giã từ sự nghiệp mãi mãi.
Đảm bảo sự công bằng giữa các VĐV
Các vận động viên thực sự tập luyện và chiến đấu trên chính khả năng của họ. Nhưng khi chơi trò chơi lớn nhất trong đời vì thành tích cá nhân và tập thể, một số người đã cố tình sử dụng doping để giành chiến thắng.
Nói một cách đơn giản, học sinh phải dành 12 năm đọc sách ngày đêm ôn luyện cho kỳ thi cấp 3, chỉ để đạt điểm cao và vào được ngôi trường mơ ước. Tuy nhiên, cũng có một số phụ huynh dùng tiền để mua điểm cho con nhằm giúp con đạt điểm cao mà không cần học. Doping cũng tương tự.
Có thể gây nghiện và để lại hậu quả về sau
Doping trong thể thao có thể dẫn đến nghiện và rất nhiều hệ lụy cho vận động viên sau này, bởi trong số các chất này có heroin, morphine,… đây là những chất cấm và nó khiến người chơi khổ sở, nghiện và chỉ muốn dùng càng nhiều càng tốt.
Trong một số trường hợp, dựa vào nó có thể gây hậu quả vĩnh viễn. Tuy nhiên, một số tổ chức và vận động viên có tham vọng và sử dụng chúng một cách bừa bãi.
Cụ thể một số tác dụng phụ xấu sau khi dùng doping như sau:
- Yếu cơ, to chân tay: Những loại thuốc này có thể làm yếu cơ và làm cho đầu ngón tay, ngón chân to ra, thâm chí có thể dẫn đến bệnh tiểu đường.
- Rối loạn nội tiết tố giới tính: Đối tượng nữ sử dụng chất kích thích sẽ bị tăng nội tiết tố nam, da bị nam hóa, râu dài và rối loạn kinh nguyệt. Trong khi đối tượng nam sẽ có biểu hiện nữ tính hóa như teo tinh hoàn, tinh dịch yếu và liệt dương.
- Hội chứng run rẩy: Người dùng doping sẽ có các triệu chứng như thể lực và sức bền cơ bắp giảm sút, run rẩy, mất ngủ, suy nhược thần kinh.
- Suy thận, suy tim, ung thư gan: Việc lạm dụng các chất kích thích này có thể khiến muối tồn đọng trong cơ thể lâu ngày gây ảnh hưởng xấu đến các cơ quan nội tạng. Đây cũng là nguyên nhân gây ra các bệnh về gan, thận, ung thư,…
- Sốt, ngứa, và tán huyết: Tăng cường oxy trong máu của ESP, NESP gây tắc nghẽn mạch máu, gây nguy hiểm nghiêm trọng đến tính mạng. Các vận động viên thường xuyên sử dụng doping có thể xuất hiện các triệu chứng như nhiễm trùng gan, sốt, tán huyết và ngứa.
Trên đây là bài viết chia sẻ cách kiểm tra doping hiện nay. Có thể thấy doping là chất kích thích có thể gây hại về lâu dài, và một vđv có thể phải chấm dứt cả sự nghiệp của mình nếu sử dụng doping. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích đến bạn.
